Bệnh lý ẩn tinh hoàn

1. Ẩn tinh hoàn là gì?

Ẩn tinh hoàn là tinh hoàn không xuống bìu mà nằm trong ổ bụng hay trong ống bẹn. Chiếm 3 – 5% ở trẻ sơ sinh đủ tháng, 20% ở trẻ sinh non. Nhiều tinh hoàn không xuống bìu sau sinh có thể tự hạ xuống bìu trong 3 tháng đầu, vì vậy tỉ lệ ẩn tinh hoàn sau 3 tháng còn khoảng 1 – 2%.

Ẩn tinh hoàn chia thành 2 loại:

– Ẩn tinh hoàn sờ thấy: sờ được tinh hoàn ở ống bẹn.

– Ẩn tinh hoàn không sờ thấy: không sờ được tinh hoàn ở ống bẹn, tinh hoàn ở lỗ bẹn sâu hay trong ổ bụng

2. Những nguy cơ của ẩn tinh hoàn

Giảm khả năng sinh sản: ở người, bìu là nơi có nhiệt độ thấp hơn (33°C) so với nhiệt độ cơ thể (37°C) giúp cho tinh hoàn sản xuất tinh trùng tốt nhất. Nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng sinh sản suy giảm đáng kể ở người bị bệnh lý này. Việc phẫu thuật đưa tinh hoàn xuống bìu làm cải thiện tình trạng này đáng kể.

Ung thư hóa khi trưởng thành: nguy cơ ung thư hoá ở những bệnh nhân ẩn tinh hoàn tăng từ 5-10 lần so với người bình thường, nguy cơ này phụ thuộc vào vị trí tinh hoàn (tinh hoàn nằm càng cao thì nguy cơ ung thư hoá càng cao) và tuổi bệnh nhân.

Xoắn tinh hoàn: biến chứng này tăng khoảng 10 lần so với xoắn tinh hoàn ở vị trí bình thường do tinh hoàn không được cố định ở bìu. Biến chứng của xoắn là hoại tử tinh hoàn làm mất chức năng và lâu dần dẫn đến teo tinh hoàn.

Chấn thương: nếu tinh hoàn nằm ở bẹn, có thể sẽ bị tổn thương bởi những va chạm vào vùng xương mu.

3. Những dấu hiệu của ẩn tinh hoàn để cha mẹ cho trẻ đi khám?

Được bác sỹ phát hiện ra từ ngay sau sinh

Người nhà nhìn thấy một bên bìu xẹp so với bên đối diện hoặc thấy cả 2 bìu đều xẹp nhỏ, hoặc kiểm tra không thấy đủ 2 tinh hoàn ở trong bìu.

4. Khi nào cần phải điều trị ẩn tinh hoàn

Tinh hoàn có thể tự xuống bìu trong những tháng đầu sau sinh, thường trong 3 tháng đầu, sau đó tỉ lệ này giảm dần và còn rất thấp.

Thời điểm phẫu thuật: thường là 9 tháng tuổi, chậm nhất là 18 tháng, thời điểm này sẽ tối ưu hoá vấn đề sản xuất tinh trùng, hormone sinh dục, cũng như tỉ lệ hoá ác về sau.

Hiện tại ở khoa Ngoại Nhi tổng hợp Bệnh viện sản nhi tỉnh Phú Thọ  thời điểm phẩu thuật được khuyến cáo là từ 9 tháng tuổi.

5. Ẩn tinh hoàn điều trị như thế nào?

bệnh này cần phải được phẫu thuật sớm, bắt đầu khi trẻ được 9 tháng tuổi.

Mục đích của phẫu thuật là đưa tinh hoàn bị ẩn xuống cố định lại vị trí bình thường ở bìu.

Trẻ cần được chuẩn bị gì trước khi phẫu thuật:

– Làm các xét nghiện máu cơ bản

– Chụp Xquang phổi

– Khám tai mũi họng

– Trẻ không được ăn thức ăn đặc 6 (sáu) giờ trước khi phẫu thuật nhằm đảm bảo cho dạ dày rỗng khi gây mê, giảm nguy cơ bị trào ngược (hít phải dịch dạ dày) trong khi gây mê.

Các phương pháp phẫu thẫu thuật để điều trị:

– Mổ mở đường bẹn: Được áp dụng cho những trường hợp ẩn tinh hoàn sờ thấy(tinh hoàn trong ống bẹn). Phẫu thuật viên sẽ rạch nhỏ ( khoảng  2cm) ngay tại các nếp gấp da của bụng, sau đó phẫu tích đưa tinh hoàn bị ẩn xuống cố định lại vị trí bình thường ở bìu.

– Mổ nội soi ổ bụng: Được áp dụng cho những trường hợp tinh hoàn không sờ thấy. Nội soi giúp chẩn đoán có tinh hoàn hay không? vị trí ở đâu? Hay tinh hoàn bị teo. Trong trường hợp có tinh hoàn thì có thể phẫu thuật hạ tinh hoàn xuống bìu 1 hoặc 2.

6. Chăm sóc sau mổ tinh hoàn ẩn?

– Dùng thuốc: sau mổ trẻ sẽ được dùng giảm đau 1 ngày, không phải dùng kháng sinh.

– Trẻ sẽ nằm viện 2-3 ngày sau mổ

– Thay băng thay băng hàng ngày trong thời gian nằm viện. Không phải cắt chỉ nếu khâu bằng chỉ tự tiêu hoặc cắt chỉ sau 7 ngày.

– Trẻ không cần kiêng ăn hoặc kiêng vận động sau phẫu thuật, tuy nhiên nên hạn chế những vận động mạnh những ngày đầu sau mổ vì đau và vết mổ chưa hoàn toàn lành hẳn.

7. Biến chứng sau mổ?

– Ẩn tinh hoàn tái phát.

– Xoắn tinh hoàn.

– Chảy máu vết mổ.

– Tụ dịch, tụ máu sau mổ.

– Nhiễm trùng vết mổ.

– Teo tinh hoàn.

8. Theo dõi sau mổ?

– Khám lại theo lịch hẹn, thường là 1 tháng 3 tháng 6 tháng 1 năm. Khi tái khám, bác sĩ sẽ đánh giá kích thước và vị trí tinh hoàn bằng việc thăm khám và siêu âm.

– Bệnh nhi cần được theo dõi đến tuổi trưởng thành để đánh giá chức năng sinh tinh và nội tiết của tinh hoàn cũng như nguy cơ hoá ác nếu có.

– Nếu có phát hiện bất thường, nên khám lại ngay.

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ

Khoa Ngoại nhi tổng hợp – Bệnh viện Sản nhi tỉnh Phú Thọ

Hotline: 0210 655 9999